Etik Kodlar
Bilgisayar mühendisliği için esin verme, yol gösterme, eğitme ve disipline etme amacıyla oluşturulmuş kurallardır.
ACM / IEEE-CS Yazılım Mühendisliği Etik Kodları örnek olarak verilebilir, kodlar şu şekildedir;
-Kamu çıkarlarına uygun davranmak.
-Müşterinin ve işverenin çıkarlarına uygun davranmak.
-Ürünün en iyi meslek standartları dahilinde olmasını sağlamak
-Mesleki değerlendirmelerde dürüst ve bağımsız olmak
-Yönetici olarak örnek teşkil edebilecek şekilde bir meslek üyesi olmak
-Mesleğin dürüstlüğünü ve saygınlığını ilerletmek
-Meslektaşlarına karşı adil olmak ve onları desteklemek
-Yaşam boyu öğrenme ilkesini benimsemek ve ahlaklı olmak.
Görüldüğü üzere bu kodlar meslek üyelerinin ahlaklı karakterleri olmasına ve mesleğin etik kuralları dahilinde icra edilmesine dayanıyor.
Müşterinin ve işverenin haklarını gözeten etik kodlar ;
-Yasadışı veya ahlakdışı yollarla elde edilen yazılımları bilerek kullanmayın.
-Mesleki çalışmalarda elde ettiğiniz bilgiyi gizli tutun.
-Daha önemli bir ahlaki ilkeye ters düşmediği sürece müşteri ve işverenin çıkarlarına uygun davranın eğer başka ahlaki ilkeler çiğneniyor ise işverene ya da yetkili birime bildirin.
Ürün hakkındaki etik kodlar;
-Projeyle ilgili oluşabilecek tüm sorunları belirleyip çözmeye çalışın.
-Projenin hatalarının ayıklanması ve düzeltilmesi için bol miktarda zaman ayırın.
-Üründen mahremiyeti etkilenebilecek olanları önceden düşünüp bu konu üzerine düzenlemeler yapın.
Mesleki değerlendirme açısından etik kodlar ;
-Önlenemeyecek olan çıkar çatışmalarına bütün taraflara açıkça belirtin.
-Mesleki açıdan müşteri, işveren ya da meslek arkadaşlarınız ile çıkarları ters düşen kurum ve ya kuruluşlara girmekten kaçının.
Yöneticilik üzerine etik kodlar;
-Hiçbir meslek üyesinden etik kodlar ile çelişen bir istekte bulunmayın.
-Kimseyi proje ile ilgili ahlaki bir konuyu dile getirdiği için cezalandırmayın.
Meslek üyeleri için etik kodlar;
-Kurum içerisinde ahlaki davranışların örnek olabileceği bir ortam oluşmasına yardımcı olun.
-Bu kodlara uygun davranmaya çalışan diğer meslek üyelerini destekleyin.
-Kamu çıkarlarıyla çelişmediği sürece işinizle ilgili bütün kurallara uyun.
-Bu kodla çelişen hiçbir kurum ya da kuruluşla ilgili bulunmayın.
-Bu kodla çelişen bir durum oluştuğu takdirde durumu yetkililere bildirmeden önce eğer mümkün ise ilgili kişiler ile görüşün.
-Meslektaşlarınızı bu kodlara uymaya teşvik edin.
-Diğer meslek üyelerinin kendilerini geliştirmelerine yardımcı olun.
-Hak etmediğiniz maddi ya da manevi kazançlar elde etmeyin. (emek hırsızlığı yapmayın.)
-Kendinizi daima mesleki açıdan geliştirmeye özen gösterin.
-Açık, anlaşılır ve kaliteli ürünler ortaya koymaya gayret gösterin.
-Ürünlerinizi uygun zamanda uygun maliyette ortaya çıkarmaya çalışın.
Bu kodları bir formül gibi ezberlemeniz beklenmemektedir. Eğer işinizi yaparken doğru değerlendirmeleri yaparsanız (daima doğru soruları sorarsanız) doğru sonuçları, doğru davranışları düşünerek bulabilirsiniz.
Bunlar dışında meslek üyeleri arasında ve çalışan ile işveren arasında sadakat konusu ele alınmış. Eğer başka ahlaki ilkeler çiğnenmiyor ise çalışan işverene sadık olmalıdır.
Daha fazla bilgi için -> Ek 1
Bir yanıt yazın